Dünyada dördüncü endüstri devrimi olarak nitelendirilen internet yeni bir boyut kazanmaya başladı. Şimdiye dek bilgiye erişim ve insanların iletişim aracı olarak kullanılan internet, “Internet of Things” yani “Nesnelerin İnterneti” kavramıyla karsımıza çıkmaya başladı. Basit ifade edersek, “Nesnelerin İnterneti”, cihazların birbirleri arasında iletişim kurması mantığına dayanarak kullanıcıların hayatlarını kolaylaştıran bir teknoloji anlamına geliyor.
Günümüzde otomobillerden evlere, elektrikli cihazlardan mobil cihazlara kadar birçok nesnenin internet aracılığıyla birbirine entegre edilmesi ve bu sayede veri alışverişinin gerçekleştirilmesi “nesnelerin interneti” kavramının yavaş yavaş hayatımıza girmeye başladığını gösteriyor.
Yapılan araştırmalara göre toplamda internete 10-11 milyar cihazın bağlı olduğu tahmin ediliyor. Cisco ve Intel’in yapmış olduğu araştırmalardan elde edilen verilere göre bu rakamın 2020 yılına gelindiğinde 50 milyar cihaz seviyesine çıkması öngörülüyor. Aynı araştırmaya göre; 2003 yılında dünyada kişi başına düşen birbirleriyle bağlantılı cihaz oranı on binde 0,08 iken bu oranın 2020’de 6,48 olacağı talimin ediliyor. Ayrıca 2020 yılında, 20 adet tipik ev cihazının üreteceği bilgi trafiğinin, 2008 Yılında üretilen tüm internet trafiğinden daha fazla olacağı talimin ediliyor.
Eşyaların interneti üzerine yapılan tahminlerle ilgili rakamlar çok değişmese de, dile getirilen söylemler bu konuya yeniden değinmemizde etkili oldu. Özellikle son dönemde bu kavram “akıllı kentler”le birlikte anılıyor ve dünyada akıllı kent konseptini benimseyen ve uygulayan birçok kent ön plana çıkmaya başladı. Kansas City (ABD). Barcelona (İspanya), Dubai (Birleşik Arap Emirlikleri), Hamburg (Almanya), Bangalore (Hindistan), Kopenhag (Danimarka), Adelaide (Avusturalya) bu listede başı çekiyor.
Bu kentler arasında “Akıllı Kent” uygulamalarına hız veren Dubai, geçtiğimiz günlerde “Nesnelerin İnterneti Dünya Forumu”na da (Internet of Things World Forum – IoTWF) ev sahipliği yaptı. Akıllı Kentler Platformu olarak bu forumu sizler için takip ettik. “Akıllı Kent Teknolojileri” temalı etkinlik çerçevesinde Dubai dâhil dünya üzerinde 20 farklı akıllı şehir konsepti ve ilgili çözümler görücüye çıktı.
2015 Dünya IoT Dünya Forumu 3 ana konuyu ele alıyordu: Uyanış, Canlanma ve Hızlanma… Ana konuşmacıların yanı sıra forum kapsamında paneller, bir hackathon, bir “startup” gösterimi ve Dubai akıllı kent turları da yapıldı. Etkinlik kapsamında 25’ten fazla müşteri IoT’nin işlerini nasıl değiştiğini konu alan sunumlar yaptılar. “Dubai Akıllı Kent Deneyim Turları” sayesinde, dünyanın en gelişmiş dijital şehirlerinden biri olan Dubai’nin, daha iyi bir vatandaş yaşamı için şehir genelinde ulaşım, eğitim ve sağlığın nasıl entegre çalıştığını ilk elden öğrenmiş olduk.
Aydınlatma çözümleri, temiz enerji, güvenlik kameralarının yanı sıra emisyonlarını sınırlamak için karbondioksit ölçümleyen çevre sensörleri gibi IoT teknolojileri kullanan akıllı çözümler ve uygulamaların geniş bir yelpazede uygulandığı Dubai Tasarım Bölgesi’ne özel otobüs turu düzenlendi. IoTWF’un Dubai’de gerçekleştirilmesinin başka bir avantajı ise gösterilen tüm teknoloji ve uygulamaların canlı olarak gösterimde yer almasıydı.
Akıllı kentlerin başında gelen Dubai’nin Kontrol ve Komuta Merkezi’ne baktığımızda akıllı Cisco bağlantı çözümlerinin konumlandığını gördük. Bu merkez şehir içerisinde bulunan farklı sensörlerden verileri toplayarak uygulama ve programlar ile analiz ediyor. Ardından onaya çıkan analiz sonuçları şehir içerisinde yaşayanların konforunu arttırmak için kullanılıyor. Dubai dışında Kansas City, Adelaide, Hamburg ve Bangalore şehirleri verileri tek bir platformda toplayarak analiz ediyor.
IoT Dünya Forumu’nda İlgi Çeken Uygulamalar
Mobil E-Devlet Kapısı
Dubai yönetimi, vatandaşların devlet hizmetlerine daha hızlı ulaşması için kentin en işlek cadde ve AVM’lerine “mobil e-devlet kabini” kuruyor. Kabin içerisinde akıllı görüşme sistemi, dokunmatik ekran, yazıcı ve tarayıcı kullanılarak sistem üzerinden vatandaşlara bütün kamu hizmetlerini alma imkânı elde sağlanıyor. Vatandaşlar; kabindeki tarayıcı ve yazıcılar ile kamu kurumunun talep ettiği kimliğini tarayıp iletebiliyor, karşı tarafın gönderdiği çıktıları da alabiliyor. Ayrıca vatandaşlar, kendilerine ait birçok belgeye de e-devlet uygulaması üzerinden erişebiliyor. Araç, fatura vs. gibi cezaları da sistem üzerinden ödeyebiliyor.
Akıllı Uçak Sistemi
Uçak içinin yeniden yapılandırılmasıyla kurulan akıllı uçak sistemi sayesinde hava yolu şirketi, uçak içindeki verileri anlık olarak takip edebiliyor, analiz edip hızlı aksiyon alma fırsatı yakalıyor. Sistemin asıl amacı uçağı, kapıya yanaşmasının ardından hızlıca yeniden uçabilir hale getirmek. Bu konuda barkod sistemi ve sensörler kullanılıyor. Dubai Havalimanı’nda Emirates havayolu şirketi tarafından kullanılan bu sistem sayesinde kapıya yanaşmış bir uçak dakikalar içerisinde tekrar uçabilir hale getirilebiliyor. Tek bir noktadan yönetilen sistem ile tüm kapılar kontrol edilebiliyor. Ayrıca koltuklardaki barkod okuyucular sayesinde veriler koltuğun boş olduğu, sıcaklığı gibi bilgileri ana merkeze aktarıyor.
Akıllı Dubai Polis Arabası
Dubai polisinin akıllı arabalarının içerisinde her türlü iletişim sistemleri bulunuyor. Kameralar ile bütün bilgiler ana merkezdeki veri merkezine kaydediliyor. Polisler, üzerlerine giydikleri akıllı giysiler sayesinde karşısında görüştüğü kişiyle olan konuşmaları sesli ve görüntülü olarak ana merkeze aktarabiliyor. Görüşülen kişiler hakkındaki bilgiler de çok hızlı şekilde polisin kulağına ve elindeki mobil cihazlara iletiliyor. Burada ana amaç büyük veriye ulaşmak. Merkeze iletilen tüm bilgiler özel yazılımlar ile analiz ediliyor ve tüm şehir kontrol ediliyor. Bu suç oranlarının düşmesini sağlıyor. Dubai’de, bu uygulamayla “Toplum Polisi” denen kavram geliştiriliyor.
